Ortopediatri Çocuk Ayak Sorunları ve Yürüme Merkezi
Çocukların gelişimi ve büyümeleri sırasında ortaya çıkabilecek problemlerden biri de ayak basış sorunları ve beraberinde görülen yürüme bozukluklarıdır.
Ayak basma problemleri için zamanında önlem alınmadığı takdirde ileride alt ekstremite eklem ve kemiklerinde, hatta omurgada deformasyonlar oluşabilir; ağrılı bir yürüme döngüsü ortaya çıkabilir. Yürümede, bozulma ile enerji tüketimi artar ve çabuk yorulma problemleri de birlikte görülür.
Bunun yanı sıra hiçbir ayak sorunu olmamasına rağmen uzman olmayan kişilerce yapılan yanlış gözlem ve muayene nedeniyle uygulanan yanlış tedavi yöntemleri ile de sıklıkla karşılaşmaktayız.
Ortopediatri Çocuk Ayak Sorunları ve Yürüme Merkezi’nde, çocuk ortopedi uzmanları ve fizyoterapistleri tarafından dikkatli bir klinik muayene yapılır. Yeni ve ileri teknolojik altyapısı ile düzenlenen “Bilgisayarlı Hassas Pedabarografik İnceleme” sonucunda detaylı ayak analizleri, ayağın statik ve dinamik basınç dağılımları haritalanarak ayak değerlendirmeleri gerçekleştirilir. Bu değerlendirmeler merkez arşivinde saklanmakta ve gerektiğinde belli bir süre sonra tekrar edilen değerlendirmeyle karşılaştırmalı çalışma yapılabilmektedir.
Ortopediatri Çocuk Ortopedi Kliniği’nde yüksek tarama hızı ve çözünürlüğe sahip 1.5 metrelik platformda “Rsscan Footscan” sistem ve yazılımları kullanılmaktadır. Kullanılan bu ayak taban basınç tarama sistemi, statik ve dinamik (Ayakta dururken ve yürürken) ayak taban basınç değişikliklerini en doğru şekilde ve detaylı olarak vermektedir. Yazılıma yüklenen yeni bir programla, ayakta denge dağılımı ölçümleri, adım uzunluğu ve yürümede ayaklar arasındaki mesafe ölçümü de artık yapılabilmektedir.
Normal Ayak Basışı Nedir?
Normal ayak basışı; ayakta sabit duruş pozisyonunda (Statik), ayak taban bölümlerinin (Topuk, orta ve ön bölümü ve bu bölümlerin iç ve dış kısımlarının) yüzey ile temas alanına olan basınçlarının anatomik olarak eşit şekilde dağılmasıdır.
Ayak medial longutudinal ark yüksekliği normal değerlerdedir. Ayak transvers arkının yüzey teması ve metatarsların basınç değerleri normaldir. Ayağın anatomik bölgelerinde herhangi bir patolojik açılanma görülmez.
Yürüme sırasında (Dinamik) yapılan klinik gözlem ve pedobarografik değerlendirmede, ayak tabanı basma fazları (Topuk teması- ilk taban teması- duruş ortası- topuk kalkışı- parmak kalkışı) sıralı, basınç değerleri ve ayak progresyon açısı ile adım genişlik mesafesi normaldir.
Sık görülen patolojik (Anormal) ayak basma ve yürüme problemleri;
a. Pesplanus:
Yapılan klinik, postural, fiziksel ve statik pedobarografik değerlendirme sırasında, topuklar yüzeyle temas anında normal açıdadır. Yalnız longutudinal ark konkavitesinin azaldığı ve kısmen yerle temasta olduğu gözlenir. Transvers arkın yüzeyle teması ve metatarsların basınç değerleri normaldir. Ayak ön kısım açılanmasında anormal bir değişiklik yoktur. Ayağın anatomik bölgelerinde herhangi bir patoloji görülmez.
Yürüme sırasında yapılan pedobarografik değerlendirmede, ayak tabanı basma fazları (Topuk teması- ilk taban teması- duruş ortası- topuk kalkışı- parmak kalkışı) sıralı, basınç değerleri ve ayak progresyon açısı normal olarak ölçülür. Adım genişlik mesafesi normaldir.
b. Pesplanovalgus:
Yapılan klinik, postural, fiziksel ve statik pedobarografik değerlendirme sırasında, topuklar yüzeyle temas anında laterale doğru açılanmış ve aşil tendonu normalden mediale doğru kaymıştır. Medial longutudinal ark konkavitesinin oluşmadığı ve ayak lateral bölümünün kısmen yerle temasının kaybolduğu gözlenir. Transvers arkın yüzeyle teması ve metatarsların basınç değerleri medialde belirgindir. Ayak ön kısım açılanmasında sıklıkla laterale doğru kayma oluşur.
Yürüme sırasında yapılan pedobarografik değerlendirmede, ayak tabanı basma fazları (Topuk teması- ilk taban teması- duruş ortası- topuk kalkışı- parmak kalkışı) sıralı ama basınç değerleri medial bölge lehine değişmiştir.
c. Pescavovarus
Yapılan klinik, postural, fiziksel ve statik pedobarografik değerlendirme sırasında, topuklar yüzeyle temas anında mediale doğru açılanmış ve aşil tendonu normalden laterale doğru kaymıştır. Medial longutudinal ark konkavitesinin arttığı ve yerle temasının kaybolduğu gözlenir. Transvers arkın yüzeyle teması ve metatarsların basınç değerleri lateralde belirgindir. Ayak ön kısım açılanmasında sıklıkla mediale doğru kayma (Metatarsus adduktus) oluşur.
Yürüme sırasında yapılan pedobarografik değerlendirmede, ayak tabanı basma fazları (Topuk teması- ilk taban teması- duruş ortası- topuk kalkışı- parmak kalkışı) sıralıdır ama basınç değerleri lateral bölge lehine değişmiştir.
d. Ekin Basışı (Pesequinus)
Genellikle serebral palsili çocuklarda görülse de nadiren idiopatik, aşil tendonu sertliği ya da kısalığı olarak da ortaya çıkmaktadır.
Yapılan klinik, postural, fiziksel ve statik pedobarografik değerlendirme sırasında, topukların yüzeyle teması kaybolmuştur.
Transvers arkın yüzeyle teması, metatarsların ve parmakların basınç değerleri artmıştır. Ayak ön kısım açılanmasında sıklıkla mediale bazen de laterale doğru kayma oluşur.
Yürüme sırasında yapılan pedobarografik değerlendirmede, ayak tabanı basma fazları (Topuk teması- ilk taban teması- duruş ortası- topuk kalkışı- parmak kalkışı) sıralaması bozulur. Ayağın yüzeyle olan ilk teması ayak orta yada ön kısmı ile gerçekleşir. Genellikle rotasyonel değişikliklerde gözlenir.
e. Rotasyonel Değişiklikler
Adımlama sırasında ayağın içeri yada dışarı doğru rotasyonel hareketi, çoğunlukla normal gelişmekte olan çocuklarda belli bir yaşa ve açıya kadar doğal olarak karşılanmalıdır.
İnternal ya da eksternal rotasyonel basış türü cinsiyete göre de farklılık gösterir.
Rotasyonel değişikliklerin sadece bir tarafta olması ya da çocukta gelişimsel problemin varlığı ve kabul edilebilir dereceden fazla açılanma, ileri düzey klinik takip ve değerlendirme gerektirir.
Yukarıda örnekleri verilen bazı yürüme ve basış problemleri genellikle serebral paralizi zemininde görüldüğü gibi idiopatik olarak da ortaya çıkabilir.
Ortopediatri Çocuk Ayak Sorunları ve Yürüme Merkezi’nde yapılan takip ve değerlendirmeler sonucunda ayak basış ve yürüme sorunları ile gelen; bu sorunların kalıcı ve ilerlemekte olduğu tespit edilen çocuklar için gerekli olan tedavi yaklaşım ve yöntemleri, uzman ekip tarafından ailelerine detaylı olarak açıklanmaktadır.