Üç Boyutlu Yürüme Analizi
Yürüme analizi, konusunda uzman doktor veya fizyoterapistler tarafından yapılıp yorumlandığında tedaviye son derece yardımcı bir teşhis yöntemidir. Özellikle serebral palside, parkinson hastalarında, spora yeni başlayanlarda, spor yaralanması yaşayanlarda, protez kullanan kişilerde tedavi sürecinde önemli faydalar sağlar.
Yürüme analizi, yürümenin nasıl olduğunu tespit edebilmek adına yapılan bütün çalışmaları içerir. Yürüme analizi üç aşamadan oluşur. Öncelikle hastanın fiziksel muayenesi gerçekleştirilir. Sonra hasta yürürken uzman tarafından gözlenir. Ardından çeşitli aletler ve bilgisayar desteği ile hastanın yürümesi, vücut hareketleri, kasların durumu kayıt edilir. Bu sayede, yürüme, uzman tarafından objektif olarak değerlendirilir. Ancak bu iki aşama, yürüme analizi için tek başına yeterli değildir. Yürüme analizinin tam doğru bir sonuç verebilmesi için üçüncü bir aşama da gereklidir. Bu aşamada hastanın vücudunda belirli noktalar işaretlenir. İşaret yansıtıcılar yardımı ile elde edilen veriler bilgisayara aktarılır.
Ülkemizde sadece yürüyüşü videoya çekerek analiz de yapılmaktadır. Ancak şunu belirtmek gerekir ki muayene ve video çekiminden oluşan yürüme analizi doğru netice vermez. Hastanın durumu sayısal verilerle ortaya konduğunda yürümenin belirli aralıklarla yeniden değerlendirilmesi ve tedavi takibi kolaylaşır. Bununla birlikte bu sayısal verilerin ehil ellerde değerlendirilmesi de şarttır. Ancak yürüme analizi konusunda uzman hekimler tarafından değerlendirildiğinde çok önemli detaylar barındıran bir teşhis yöntemidir.
Kimlere Yürüme Analizi Yapılır?
Yürüme analizi 4 yaşından itibaren her yaşta hastaya uygulanabilir. Hastanın tek başına yürüyebiliyor olması teşhis koymak açısından önemlidir. Bu nedenle 4 yaşından önce çocuklara yürüme analizi yapılması doğru değildir.
Yürüme analizi özellikle serebral palsi hastası olan çocuklarda, başta Parkinson olmak üzere hareket bozukluğu olan hastalarda ve protez kullanan kişilerde uygulanır. Özellikle ampute kişilerde protez öncesi yürüme analizi yapılır. Protez takıldıktan sonra tedaviyi kontrol amaçlı tekrarlanır.
Serebral palsili çocuklarda tedavi protokolünü belirlemede etkili bir yöntem olan yürüme analizi ile elde edilen sonuca göre başta ameliyat olmak üzere çeşitli tedaviler uygulanır. Tercihen 6 ay olmakla birlikte en erken 3 ay sonra yeniden yürüme analizi tekrar edilir. Tedavi bu sonuca göre değerlendirilir.
Sporculara Yürüme Analizi
Yürüme analizi, aktif spor yapan ya da yapmayı planlayan kişiler için de kullanılan bir tetkiktir. Çocukluk çağında çocuğun vücut yapısının hangi spor dalına daha uygun olduğunun belirlenmesi noktasında yürüme analizine başvurulur.
Aktif olarak spor yapan kişilerde de yürüme analizi, yaralanmalar sonrasında uygulanan tedavilerin neticelerini doğru tespit edebilmek adına yapılır. Özellikle ameliyat geçiren sporcuların yeniden müsabakalara dönme zamanının belirlenmesinde son derece etkilidir.
Yürüme analizi hakkında sıkça sorulan sorular:
Yürüme analizi, çocuk bağımsız olarak yürümeye başladıktan 3 ay sonra yapılmaya başlanır. Yürüme analizinin ileri yaş sınırı yoktur.
Yürüme analizi, yürüme ve ayak basış sorunları olan çocuklara klinik muayene sonrasında gerekli görülürse yapılır. Her çocuğa yürüme analizi yapılmasına gerek yoktur.
Yürüme analizide toplam süre, yapılacak işleme göre 15 dakika ile 30 dakika arası değişmektedir.
Yürüme analizi bu konuda eğitim görmüş olan terapist ya da teknik elemanlar tarafından yapılır.
Yürüme analizi sonucunda, yürüyüşü olumsuz olarak etkileyebilecek postüral anormallikler (duruş bozuklukları ile ilgili sorunlar), kas kuvvetleri, eklem açıları ve benzeri sorunlar tespit edilebilir.
Teknik anlamda yürüme analizi çeşitleri vardır. Pedobarografik analiz daha çok ayak basışındaki değişkenlikleri ölçerken, üç boyutlu yürüme analizi tüm vücudun yürüme paternindeki değişiklikleri ve eklem hareketlerini kaydedebilir.
Yürüme analizi herhangi bir müdahale (cerrahi, ortez kullanımı vb.) öncesinde ve sonrasında gerekli görülürse yapılır. Bunun dışında doktorunuz farklı bir yönlendirme yapmadı ise, sürekli olarak yapılmasına gerek yoktur.
Yürümeyi olumsuz olarak etkileyen birçok faktör söz konusudur. Bunlar, nörolojik ve gelişimsel problemler, genetik faktörler ve travmaya bağlı sebepler olarak üç ana grup altında değerlendirilebilir.
Yürüme ve ayak analizi aynı şeyler değildir. Aralarındaki en anlamlı fark, yürüme analizi (adı üstünde), yürüme sırasında yapılan kayıtları içerir. Ayak analizleri ise çoğunlukla sabit duruş sırasında yapılan incelemedir. Bugünkü teknolojik ilerleme ile aynı anda hem yürüme hem de ayak analizi yapabilen gelişmiş cihazlar mevcuttur.
Yürüme bozukluğu veya ayak basış sorunu tedavi edilmez ise ileride ne gibi sorunlara sebep olabilir?
Tespit edilmiş olan yürüme bozukluğu ya da ayak basış sorunlarına zamanında ve doğru biçimde müdahale edilmezse, ilerleyen yaş ile daha üst seviyede problemler ortaya çıkabilir. Eklem dizilimlerinde bozulma, bir üst ve alt seviyedeki eklemlerde olumsuz postüral değişiklikler, ağrı ve çabuk yorulma buna örnektir.